Het ultieme Mandela effect
Danny Boyle en Richard Curtis leveren met Yesterday een schattige, maar ook vreselijk oppervlakkige film af. Wat zou je doen als jij de enige bent die zich The Beatles kan herinneren? Oftewel: wat gebeurt er als je niet alleen het Mandela effect ervaart, maar er ook nog iets nuttigs mee kunt doen (namelijk de liedjes ‘jatten’ en net doen alsof je ze zelf geschreven hebt)?
Eigenlijk was het de bedoeling dat Danny Boyle (Trainspotting, Slumdog Millionaire) de volgende Bondfilm ging regisseren, maar hij besloot vanwege ‘creative differences’ de eer aan zichzelf te houden. Het werken aan ‘mainstream franchise movies’ was niets voor hem.*
In plaats van de secret service werd het Yesterday. Een luchthartige film over het ultieme Mandela effect, al wordt die term geen enkele keer genoemd. Middelmatige muzikant Jack (Himesh Patel) wordt tijdens een wereldwijde blackout geschept door een bus en wordt wakker in het ziekenhuis. Al snel komt hij erachter dat iedereen The Beatles is vergeten. En dan kun je als scriptschrijver een heleboel kanten uit (multiverse, vorige levens, aliens, het lot, een ‘mission from God’ of een meer ambigue verklaring à la Groundhog Day), maar daar is Curtis niet in geïnteresseerd. Noch in de oorzaak van de blackout, noch in drama, noch in welke vorm van diepgang dan ook.
Jack jat/leent de liedjes van The Beatles en wordt een wereldster. De film wil ons laten geloven dat dit volkomen logisch is, want de liedjes zijn zó goed en tijdloos dat ze, als ze nu geschreven zouden zijn, uiteraard wereldhits zouden worden. Dat is nogal een aanname. Ik ben zelfs geneigd om te zeggen: dat is compleet ongeloofwaardig. Maar oké, zonder deze aanname geen script, dus laten we daar niet te diep over nadenken. Wat Curtis nalaat, is wat een goede scriptschrijver zich altijd moet afvragen en dat is: welke vragen roept het verhaal bij de kijker op en hoe ga ik die beantwoorden?
Is de verklaring dat de liedjes aanslaan bijvoorbeeld dat er binnen de muziekwereld een soort sixties revival aan de gang is? Nee. Curtis heeft liever niet dat je de tijdloosheid van The Beatles in twijfel trekt, net zo min als de blackout en het Mandela effect. En dat is prima, maar het resultaat is dan wel een heel oppervlakkig wegkijkertje.
Het lijkt erop dat ze een film wilden maken met gewoon lekker veel Beatlemuziek en verder geen gedoe. Als je daarvan houdt, zit je bij Yesterday goed.
* Zouden de creatieve meningsverschillen iets te maken hebben gehad met het feit dat James Bond in ‘No Time To Die’ moest komen te overlijden? Why he had to go, I don’t know; he wouldn’t say.
